• Van Gerard Vianen tot Gerard Vianen Classic

    Een van de grootste sporters die Kockengen tot op heden heeft voortgebracht is Gerard Vianen. Voor de kenners onder ons een bekende naam in de wielerwereld van de jaren zestig en zeventig. Gerard was de meesterknecht van wielerlegendes als Joop Zoetemelk en Raymond Poulidor. Een rustige en bescheiden man die zijn prestaties voor zich liet spreken.

    Gerard werd op 9 februari 1944 geboren aan de Hoek van Spengen, een buurtschap tussen de toenmalige gemeenten Kockengen en Wilnis. Daar woonde het gezin Vianen met tien kinderen in een klein huisje. Een warm nest. Breed hadden ze het niet en als je wilde leren zwemmen werd je van de ophaalbrug in de Geer gegooid en moest je aan de kant zien te komen.

    Hoe het allemaal begon

    Gerard Vianen 1e fietsAls kind werd Gerard al geboeid door het fietsen. Ieder jaar kwam de Ronde van Midden-Nederland langs Spengen en dan keek hij liggend in de berm naar al die wielrenners. Toen hij 12 jaar oud was liet hij zijn stuur kromlassen bij smid Okkerman in Kamerik, want geld om een racefiets te kopen was er niet. In die tijd deed Gerard alles op de fiets: naar school, naar de kerk, naar Kockengen met een zusje achterop en overal maakte hij een wedstrijd van.

    In Haarzuilens werden iedere zondagmiddag wielerwedstrijden gehouden door de Utrechtse wielervereniging Sint Willibrord en daar ging Gerard kijken en reed hij soms mee met de achterblijvers. Mensen moedigden hem aan om te gaan fietsen. Voor 15 gulden kocht hij een frame en dankzij de spullen die hij van andere mensen kreeg, was daar zijn eerste racefiets.

    Gerard ging fietsen bij de aspiranten. Zijn school- en fietsmaatje was Adrie van de Zwet uit Noorden. Samen trainen en samen op de fiets naar de wielerwedstrijden, ook al was het in Brabant. Vervolgens je helemaal leegrijden en dan weer op de fiets naar huis. Gerard was een taaie. Zijn faam in Kockengen groeide toen hij als amateur in de prijzen reed in de Ronde van Woerden.

    Professioneel wielrenner

    Hoewel Gerard van beroep timmerman was, lag zijn hart bij het wielrennen. In 1967 maakte Gerard de overstap naar het professionele wielrennen en dat bleef niet onopgemerkt. Binnen 1 jaar stond hij in de top-10 van de Nederlandse profrenners. Als profrenner kwam hij voor de verschillende ploegen uit. Drie jaar voor Caballero, gevolgd door 1 jaar Caballero-Laurens, 1 jaar Fagor-Mercier-Hutchinson, 1 jaar Goudsmit-Hoff, 1 jaar Gitane-Frigecreme, 3 jaar Gan-Mercier om te eindigen in 1977 bij De Onderneming-Marvik. Zoals Gerard zelf zei: “Ik was een knappe coureur. Een flyer, een rouleur, ik kon goed op kop rijden. Een ganer.” Een term afgeleid van het werkwoord gaan.

    * Overwinning Gerard VianenEen van de absolute hoogtepunten uit zijn carrière was de ritoverwinning in de Tour de France van 1974. In de 20e etappe naar Nantes had Gerard formidabel goede benen. Vijftien kilometer voor de finish sprong hij in zijn eentje weg, haalde de kopgroep van 4 in en het was d’r op en d’r over. Zelfs Merckx die nog achter hem aan had gereden, kon hem niet meer inhalen. “Je hebt deze rit echt helemaal allenig verdiend,” schreeuwde De Kneet hem na afloop toe. En thuis in Kockengen zat de familie aan de radio gekluisterd. Overal in huis stonden radio’s aan om maar niets te missen.

    10386286_601096829999563_2274846599279586049_nEen andere zeer belangrijke overwinning was de Ronde van Kockengen in 1967. De bloemen werden hem overhandigd door de rondemiss Alie Nieuwendijk, die letterlijk van straat geplukt werd om de huldiging te doen. Alie is zonder twijfel de hoofdprijs uit zijn carrière, want met haar zou hij trouwen en gelukkig worden en daar kan zelfs een touretappezege niet tegenop.

    De Ronde van Kockengen is helaas nooit echt van de grond gekomen. Hoewel zijn fanclub uit Kockengen zich erg hiervoor inzette, was er te weinig draagvlak en verhuisde het evenement naar Kamerik. Daar werd Gerard met open armen ontvangen en vanaf dat moment is jarenlang de Profronde van Kamerik verreden. Deze Ronde heeft Gerard meerder keren op zijn naam geschreven. Zo ook in de nadagen van zijn carrière, in zijn laatste Ronde van Kamerik, waar hij met banddikte Jan Raas klopte in de sprint.

    In totaal boekte Gerard 30 profzeges, waaronder de eerder genoemde touretappe in 1974, drie etappes in de Ronde van Spanje (1970 en 1972), ritten in de Dauphiné Libéré, en de 7e etappe in de Ronde van Zwitserland (1970). Hij won in 1966 de Ronde van Overijssel en in 1967 het kampioenschap van Vlaanderen. Hij reed 8 keer mee in de Tour de France en bereikte 6 keer Parijs. Een indrukwekkende reeks.

    Maar Gerard bleef gewoon Gerard. In het peloton was hij eerder schuchter, maar daar had hij wat op gevonden. “Gewoon zo hard rijden, dat ze niet om je heen kunnen.” Een bescheiden man zonder kapsones op een wijze waar veel profvoetballers een voorbeeld aan kunnen nemen.

    In 1977 zette Gerard een punt achter zijn carrière als profwielrenner. Het was een prachtige tijd geweest. Het was goed zo.

    Het leven na het profwielrennen

    Hij was dan wel gestopt, maar de liefde voor de sport is altijd gebleven. Gerard bleef actief als amateurrenner en was erelid van de WTC in Woerden. Hij was begeleider van de renners van de wielervereniging de Volharding, maar kwam daardoor zelf niet meer aan fietsen toe en hij kon gewoon niet zonder.

    Wat misschien niet iedereen meer weet is dat Gerard ook in andere branches actief geweest is. In Kamerik, waar ieder jaar zijn Ronde werd gereden, kocht hij in het centrum aan de Van Teylingenweg een pand en begon een cafetaria. Gerard zelf was toen nog profrenner en een aantal collega’s was bij de opening aanwezig. Nadat hij gestopt was als profrenner begon hij een Hobbycentrum in Bodegraven. Je kon daar ook racefietsen kopen. Het embleem van dit Hobbycentrum is nu het logo van de Gerard Vianen Classic. Zelf heb ik mijn eerste racefiets bij Gerard in Bodegraven gekocht en fietste ik in een wielershirt waar dit embleem op stond. Ik zou willen dat ik dit shirt nog had. Gerard is uiteindelijk gaan werken bij Watertransportmaatschappij Rijn Kennemerland.

    1597253_1399846420266375_1673374448_oGerard, Alie en hun kinderen Harry en Bernadette woonden in Kockengen. Veel vakanties werden doorgebracht in Frankrijk. Daar lagen de wegen en bergen die nu nog steeds tot de verbeelding spreken van vele wielrenners. En zo werkte het ook bij Gerard. De racefiets ging steevast mee. De campings lagen dichtbij de wielerroutes en daardoor waren er altijd wel wielrenners waarmee Gerard samen zijn rondjes kon fietsen. Met zijn zoon Harry heeft hij samen de Mont Ventoux beklommen. Harry oefende de hele week. Elke dag een stukje verder die berg op en op vrijdag was het zover: “Vandaag gaan we helemaal naar boven” en zo ging het ook. De foto van Gerard op de homepagina is tijdens deze klim genomen.

    Zijn verleden als beroepswielrenner was niet iets wat Gerard etaleerde: “Het leven is betrekkelijk. Je mag hier een poosje rondlopen en doen wat je wilt. Ik heb vaak in de belangstelling gestaan door de wielrennerij, maar dat wil niet zeggen dat ik iets meer ben dan een ander.”

    In “Afslag Vianen” is te lezen hoe Niels Roelen dit ervoer. Aan de voet van de Glandon en de Croix de Fer rijdt hij met de auto de camping op. Als hij zijn fiets van de auto haalt wordt hij aangesproken door een vriendelijke man die gelijk ziet dat er een polderverzet is gemonteerd en zegt: “jij moet goede benen hebben met zo’n verzet.” Niels antwoordt: “Foutje, het juiste verzet ligt nog thuis.” De man antwoordt: “je kunt mijn pignon wel lenen. Breng hem maar terug als je in Nederland bent.” De man geeft hem zijn pignon met een briefje waarop het adres staat en de naam: “G. Vianen”. Er gaat geen belletje rinkelen. De pignon past helaas niet en Niels brengt hem terug. Gerard’s bruine gespierde benen deden Niels vermoeden dat hij veel kilometers in de benen had. “Koffie?”, vraagt Gerard. Zij raken in gesprek over het Nederlandse wielrennen. Niels geeft zijn visie en uit zijn twijfels: “Wat is dat toch met die Hollanders. Waarom hebben wij geen winnaars, maar eeuwige tweedes? Ontbreekt het ons aan de juiste instelling?” Niels verslikt zich bijna in zijn koffie als Gerard droog zegt: “Ik heb het er op de kamer met Joop (Zoetemelk) weleens over gehad. We sliepen samen omdat ik net als hij van rust hield. Ik geloof niet dat het daaraan lag. Joop wilde altijd winnen, gaf altijd alles en leefde voor de Tour, maar soms is een ander gewoon sterker.”

    Als amateur wielrenner heeft Gerard na 1977 nog vele wedstrijden gefietst. Uiteindelijk is hij ook daarmee gestopt, maar de fiets werd niet aan de wilgen gehangen. Wanneer hij maar kon trok hij er op uit om een rondje te fietsen, samen met zijn beste vriend en fietsmaatje Joop van den Berg uit Woerden. Joop was een sportman in hart en nieren. Een begenadigd schaatser (kernploeg) en wielrenner. Ze waren een elkaar gewaagd. Als de een de ander het snot voor de ogen kon fietsen dan deden ze dit ook, maar zoals dat hoort bij vrienden konden ze het van elkaar hebben. Joop mocht zeker niet klagen met zijn krachtige gespierde benen, maar menig keer vergaapte hij zich aan de slanke enkels en gesoigneerde benen van Gerard en verzuchtte hij: “Gerard, had ik maar zulke benen en mooie enkels”. Het waren sterke mannen. Onverwoestbaar zou je zeggen.

    Gerard Vianen Classic

    _E357295In 2012 is in Kockengen de buitensportvereniging de Laatste bus naar Kockengen (LbnK) opgericht. Het doel is om mensen met elkaar buiten te laten sporten. Een van de sporten die de LbnK promoot is wielrennen. Met elkaar doordeweeks en in het weekend tochtjes fietsen.

    Wij vonden het geweldig dat Bernadette en Gerard met ons mee sportten en lid zijn geworden. In de jaarlijkse LbnK Bike-Run wedstrijd vormden zij een ijzersterk duo.

    In 2014 werd Gerard ziek. Ernstig ziek. Een agressieve vorm van acute leukemie. Op 10 december 2014 is Gerard op 70 jarige leeftijd hieraan overleden. Gerard was niet alleen een wielrenner maar ook een familieman in hart en nieren. Zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen betekenden alles voor hem. Dat hij door zijn ziekte zijn kleinkinderen niet zou zien opgroeien vond hij heel erg zwaar. Zwaarder dan de steilste beklimming die hij ooit had gedaan. Dat hij de Grand Depart in Utrecht in 2015 niet zou meemaken ging hem als wielrenner erg aan het hart. Zijn overlijden heeft ons diep geraakt. Met het organiseren van de Gerard Vianen Classic hopen wij op gepaste wijze deze fantastische sportman te herdenken en te bedanken. Gerard is onze sportheld!

    Zijn beste vriend en fietsmaatje Joop van den Berg onderging hetzelfde lot. Geveld door een ongeneeslijke ziekte, overleed ook Joop in 2014. De twee onverwoestbare mannen waren niet meer.

    Niet alleen voor ons, maar ook voor vele anderen was Gerard een voorbeeld en door hem zijn veel jongeren gaan wielrennen. Een van deze jongeren was Theo de Rooij uit Harmelen, geboren en opgegroeid in een bijna identieke omgeving. De loopbaan van Theo als beroepswielrenner vertoont veel overeenkomsten met die van Gerard. Het kampioenschap van Vlaanderen is daar een goed voorbeeld van. Toen Gerard hem won in 1967, droomde Theo: “Wat zou ik dat later ook graag willen” en ik 1980 werd die droom werkelijkheid. Theo en Gerard konden het goed met elkaar vinden. Ook sportjournalist Hans van Echteld was een fan van Gerard. Wat ooit begon met een interview aan de tafel bij de familie Vianen aan de Hoek van Spengen, heeft geleid tot een blijvend respect en vriendschap. Van beiden vindt u op deze site stukken die zij over Gerard hebben geschreven.

    Naast het organiseren van de Gerard Vianen Classic, leek het ons leuk om op de site ook foto’s en krantenartikelen te plaatsen van Gerard Vianen. Wij zijn ontzettend blij dat Alie en Gerard zoveel materiaal hebben bewaard en dat wij hier gebruik van mogen maken. Inmiddels hebben wij geprobeerd om ons door de enorme berg krantenartikelen heen te werken en ik ben echt onder de indruk. Ik wist dat Gerard een hele goede renner was, maar dat hij zo goed was wist ik niet. Wat een enorm staat van dienst. Soms zag ik hem op een “gewone” fiets naar zijn kleinkinderen fietsen. Een trage tred, de ellenbogen iets gekromd in een rustig tempo. “De mensen moesten eens weten” dacht ik dan. Nu ben ik er pas echt achter gekomen dat ik zelf maar half wist wat hij allemaal kon.

    Wij hopen dat u geniet van alles wat u op deze site kunt zien en lezen.

    Namens het bestuur van de LbnK
    Ed Meijer

    Voor het schrijven van dit stuk heb ik onder andere gebruik gemaakt van informatie uit interviews en stukjes die door anderen zijn geschreven.